donderdag 22 december 2011

from Hansbeke with Love

Daar onze eerste held zich op nog geen 100 meter van het vertrekpunt, het station van Hansbeke bevindt, is hier geen fietstocht gewijd. Bij de volgende helden verschijnt niet enkel een portret in woord en beeld van de erfgoedzorgvrijwilliger (zie rubriek: Held) maar ook beelden en bedenkingen van de tocht per fiets door dorp en veld (zie rubriek:from ... to ... with love), die telkens van aan het station van Hansbeke zal vertrekken.
Studie van het vertrek

Postkaartenreeks 50A Stationsbuurt_ Hansbeke

Hansbeke, een dorp op de spoorlijn 50A tussen Brugge en Gent. Als laatste bewoner van haar station heb ik de merkwaardigste gebouwen in beeld gebracht. Ze worden gesloopt voor de uitbreiding met een derde en een vierde spoor. Ontegensprekelijk zal het nooit meer hetzelfde zijn. Ik hoop u met deze beelden een blijvende herinnering aan te bieden van dit te verdwijnen stukje Hansbeke.
12 postkaarten aan 9€ te verkrijgen in de Krantenwinkel 't Pestelijntje en het station te Hansbeke
Het station Dorp 1 gebouwd in 1923
Huis Merendreestraat 12 gebouwd in 1930
Huis Kerkakkerstraat 10 gebouwd in 1782
KLADPAPIER tussen Gent en Brugge motivatietekst bij de postkaartenreeks
Op 12 augustus 1838 reed de eerste trein tussen Brugge en Gent. De mensenmeute had zich die dag als hagen langs de ijzeren weg geschaard, die hun dorp zonder ontzag doorkliefde, om zich vol ongeloof aan dit rijdende gevaarte te vergapen. Zo'n een mensenhaag van verbaasde boerekoppen gemengd met een schouwspel van stoom en staal moet op zijn minst schilderachtig zijn geweest. Fotogeniek avant la lettre. De allereerste trein tussen Gent en Brugge (het volledige traject situeerde zich tussen Mechelen en Oostende) zou net een jaar te vroeg zijn vertrokken om op de gevoelige plaat te kunnen staan. Op de foto hadden we misschien nonkel André uit Bellem wel herkend. Hij was met zijn fiets aan de hand tussen een menigte boeren uit het dorp getuige van deze historische gebeurtenis. Vervaagd door een vlaag van stoom die vanuit de cillinders van het rijdende tuig over hen was neergedaald had hun blikken vol ongeloof nog dwazer gemaakt. Het zou niet enkel een beeld van een groep mensen zijn die naar een trein kijkt. De historische waarde van de prent met de eerste locomotief tussen Gent en Brugge zou niet te onderschatten zijn. De groep van verbaasde boerekoppen zou als symbool staan voor de angst van de dorpeling tegenover de vooruitgang. Deze angst overvalt mij nu ook. Met de aanleg van twee nieuwe sporen zijn vele huizen gedoemd te verdwijnen. Toch was de angst van nonkel André in der tijd van heel andere aard. Het dorp dat voorheen slechts door zompige kronkelbaantjes met de buitenwereld was verbonden werd door de aanleg van een spoor uit haar isolement gehaald. Dat er weinig of geen rekening werd gehouden met het bestaande landschap en er zo een pijnelijke wonde van in tweeën gekliefde percelen, dreven en bossen spoorloos achterbleef werd enigszins gecompenseerd met de welvaart die het spoor met zich meebracht. Nonkel André zijn grote weide bestond nu wel uit twee kleinere delen, hij kon zijn koopwaren nu met de trein makkelijker naar de markt van Aalter of Gent brengen. In die tijd fungeerde het station wel als verbindingsplaats maar was het station als thuiskomst niet ondergeschikt. De stationsgebouwen uit die tijd waren meestal bewoond door de stationschef en zijn gezin. Zij vonden bouwkundig ook enigszins aansluiting met de landelijke architectuur van het dorp. De verfraaiing en het onderhoud stond rechtstreeks in verband met het bewoonde pand. Het bewonen is een duurzaam gegeven omdat de bewonder er een waarde aan schenkt. De recent opgetrokken stationsinfrastructuur hebben hun functie als woonst helemaal verloren. Ze zijn slechts onpersoonlijke ruimtes waar de functie van de verbindingsplaats primeert tegenover de functie als thuiskomst. Daarom, uit nostalgie voor het bestaande patrimonium dat zal worden afgebroken en er niets concreets in de plaats komt, tenzij een abstractie van beton, wil ik dit in beeld brengen nu deze gebouwen er nog zijn, en ik doe dit omdat indertijd nonkel André niet op de foto stond!

woensdag 21 december 2011

HELD 1: Patrick Tuytschaever_Expertise Digitalisering en inventarisering

Daar onze eerste held zich op nog geen 100 meter van het vertrekpunt, het station van Hansbeke bevindt, is hier geen fietstocht gewijd. Bij de volgende helden verschijnt niet enkel een portret in woord en beeld van de erfgoedzorgvrijwilliger maar ook beelden en bedenkingen van de tocht per fiets door dorp en veld, die telkens van aan het station van Hansbeke zal vertrekken.
Patrick Tuytschaever
Korte voorstelling van de geïnterviewde:
Patrick is één van de jongste heemkundigen uit de regio Meetjesland, 45 jaar, afkomstig uit Nevele, woonachtig in Nazareth, maar toch nog zeer actief in zijn thuisdorp. Als secretaris is hij al enkele jaren zeer actief in Heemkundige Kring het Land van Nevele en daardoor al enkele jaren het op één na jongste bestuurslid.
Patrick, Vanwaar uw betrokkenheid als erfgoedvrijwilliger?
Ondertussen ben ik al zo’n 8 à 9 jaar betrokken bij de Heemkundige Kring, eerst als gewoon bestuurslid, sinds een 4tal jaar bekleed ik de functie van secretaris. In januari 2007 ben ik dan secretaris geworden. Mijn passie voor heemkunde en erfgoed is begonnen vanuit een interesse voor familiekunde, genealogie. Vanuit een onderzoek naar mijn persoonlijke familiestamboom ben ik betrokken geraakt bij de werking van de Heemkundige Kring. Door het feit dat mijn voorouders sinds ca. 1550 tot op heden steeds in Nevele hebben gewoond en d.w.z. dat in elk register van de gemeente Nevele een familielid van mij vermeld staat. Zo is bij mij de microbe ontstaan en ik ben gewoon algemeen gefascineerd door oude boeken, documenten, afbeeldingen/foto's en de conservering en de ontsluiting ervan. Vooral documentair erfgoed is mijn dada, foto’s, oude boeken, archiefstukken. Ook de betrokken namen bij die documenten. Daarnaast kunnen zeker ook oude kranten mijn aandacht trekken, zo volg ik digitaliseringsprojecten zoals die van Het Getrouwe Maldegem met veel aandacht op. Omdat mijn voorouders ook veelvuldig voorkwamen in heemkundige artikels gepubliceerd door de Heemkring Land van Nevele werd mijn interesse voor de werking van de Heemkring gewekt. Ik maakte tijdens mijn onderzoek een index op van de gepubliceerde artikels en zo is de wederzijdse interesse ontstaan en ben ik op vraag van André Bollaert, de huidige voorzitter, in het bestuur terechtgekomen.
Wat zijn precies uw taken als erfgoedvrijwilliger?
Logistieke en technische ondersteuning van de werking van de bibliotheek behoren tot mijn voornaamste taken. Bij de opbouw van de tentoonstellingen verzorg ik de logistiek en technische bijstand. Ook computergerelateerde zaken trek ik mij aan: het installeren van computerprogramma’s, de aankoop van onderdelen, het onderhoud van bibliotheekprograma Biblius (meer dan 1700 boeken, i.s.m. Jan Luyssaert). Het opzoeken van overnames van kantoorinrichtingen voor de inrichting van de bibliotheek. En tot slot, maar steeds belangrijker wordend: het digitaliseren, inventariseren (André Stevens is hier ook grote hulp voor) en registreren van documentair en beeldmateriaal in registratieprogramma’s zoals MOVE (AdliB) en de Erfgoedbank Meetjesland.
Eigen dromen of wensen voor een verder erfgoedengagement in de toekomst:
Tot mijn voornaamste erfgoeddoelen behoort het vervolledigen van mijn eigen stamboom. Daarnaast, in navolging van de stadsarchivaris van Eeklo, Freddy Pille, zou ik graag aan de hand van archiefstukken de opeenvolgende eigenaars en bewoners van eigendommen in Nevele oplijsten. Uiteraard blijf ik ook met enthousiasme meewerken aan nationale en internationale initiatieven inzake digitalisering opdat het raadplegen van bronnen alsmaar eenvoudiger wordt. De werking van de heemkring verder bestendigen. De toekomst vrijwaren, op mijn beurt zou ik graag nog jongere mensen uit onze regio warm maken voor familiekunde, heemkunde en erfgoed. Want ik weet wat een goede introductie kan betekenen binnen de wereld van heemkunde en erfgoed: ikzelf heb bijvoorbeeld steeds kunnen rekenen op het advies en de expertise van ervaren mensen zoals: Jan Luyssaert, André Bollaert, wijlen Daniël D'Hooge, Roger Tuytschaever, Luc Bracke en Freddy Pille.
interview door Jolien Veroeye
Documentatiecentrum Heemkundige kring Het Land van Nevele
Hansbeke, 20 december 2011